İzmir Büyükşehir Belediyesi, Basmane'de Oteller Sokağı’ndaki tarihi 6 yapının restorasyonunu yüzde 55 oranında tamamladı. Tarihi dokuyu ortaya çıkaracak, bölge cazibesini artırıp turizmi canlandıracak “Oteller Projesi”ni inceleyen Başkan Tunç Soyer, “Proje bittiğinde İzmirliler çok kıymetli yapılara kavuşacak, kent turistik anlamda zenginleşecek. İzmir’in tarihini gün yüzüne çıkarıyoruz” dedi.
 
Oteller Projesi’nin tarihi alanı eski günlerine kavuşturacağını ifade eden Başkan Tunç Soyer, “Basmane Oteller Sokağı bina cephelerinin iyileştirmesi ile kendini gösteriyordu. Bize miras kalan bu yapıları gün yüzüne çıkarma vakti geldi. Yıkılmış, harap olmuş binaları ayağa kaldırmaya çalışıyor arkadaşlarım. İş bittiğinde İzmirliler çok kıymetli yapılara kavuşmuş olacak, kent turistik anlamda zenginleşecek ve buradaki dokunun iade-i itibarı olacak. Eski şaşalı görüntüleriyle, hatıralarla tekrar hatırlanacak. İzmir’in gözden kaybolmuş tarihini gün yüzüne çıkaracağız. İzmirliler gurur duyacak” diye konuştu.
 
Eski İzmir’in kurtuluşu
Basmane’de Helenistik dönemden günümüze pek çok medeniyetin izi olduğunu belirten kent gözlemcisi yazar Orhan Beşikçi, “Eski İzmir camileri, mescitleri, sinagogları, kiliseleri, birbirinden ilginç sivil mimari örnekleri burada. Bütün bunların birikimiyle bölge turizme katkı sağlayacak” dedi.
 
Osmanzade Yokuşu’nda çıkmaz sokakta önemli yapıların olduğunu ifade eden Orhan Beşikçi, “Tevfik Paşa Konağı, Türk edebiyatının önemli ismi Tarık Dursun K’nın çocukluk ve gençlik yıllarını geçirdiği ev yürütülen proje içinde. Restorasyon çalışmalarını önemsiyoruz. Bu çalışmalara Eski İzmir’in kurtuluşu diyebiliriz. Başkan Tunç Soyer’in Basmane’ye gösterdiği ilgi dikkat çekici. Büyükşehir Belediyesi’nin satın alıp, kamulaştırdığı, restorasyonuna başladığı ve şehre kazandırdığı Yıldız Sineması, Bıçakçı Han, Emniyet Oteli, Carfi Konağı, Tevfik Paşa Konağı. Mirali Mahallesi’nde Cumhuriyet Halk Fırkası Çeşmesi akar hale geldi. Basmane’nin geçmişi ve tarihine katkı sağlayacak yatırımlar gerçekleştirdi” dedi.
 
Gevrekçi Kız hikayesi Osman Paşa Konağı’nda yaşandı
İzmir'de fazla bilinmeyen “Gevrekçi Kız” hadisesinin Basmane’de Oteller Bölgesi’nde Osman Paşa Konağı’nda yaşandığını nelirten Beşikçi, “İşgal günlerinde ailesine bakmak için dayısının fırınında çalışan 15 yaşlarındaki kız Basmane, Mezarlıkbaşı, Kapılar, Tilkilik, Selvili Mescit sokaklarında gevrek satıyordu. İşgalin 3. günü, Çorakkapı, Anafartalar ve Selvili Mescit karakollarının önünde cesetler gördü. Silah seslerinden ürküp Pazaryeri'ndeki evine doğru koştu. Karşısına çıkan devriyelerin dur ihtarına aldırmadan Osmanzade Yokuşu'na yönelip sağdaki çıkmaz sokağa girdi. Sokak yıllardır gevrek sattığı tanınmış ailelerin bulunduğu sokaktı. Sokağın bitiminde Osman Paşa ailesine ait geniş bahçeli köşkün kapısında durup, ‘Açın kapıyı! Kurtarın beni!’ diye bağırdı. Sesi içeriden duyuldu, köşk sahipleri korkudan kızı içeriye almadı. Kızın bağırışları bir süre sonra kesildi. Sabah Dönertaş Sebili’nin önünde kızın cesedini buldular. Yıllar sonra bir hayır kurumuna bağışlanan köşk, ilgisizlikten yağmalandı, kapısı sırlarıyla birlikte açılmamak üzere kapandı. Osman Paşa ailesi olayın acısını nesiller boyu unutmadı. Yunan askerlerinin eve girmesinden korkup kapıyı açamayan aile daha sonra büyük pişmanlık duydu. Aile, bir süre sonra da köşkü Çocuk Esirgeme Kurumu'na bağışladı” diye konuştu.
 
Basmane Bölgesi’ndeki Pazaryeri Mahallesi’nde 19. yüzyıl geleneksel İzmir evlerinin farklı örneklerinin karşılıklı konumlandığı tarihi sokak canlandırılıyor. 945 Sokak’ta bugüne kadar ayakta kalabilmiş ancak korunmazsa yok olacak tarihi ve tescilli Osmanlı dönemi konutları restorasyon çalışmaları ile konaklama ve günübirlik geziye açılacak. Avlulu yapılar kafe, restoran ve kahvaltı salonu olarak da hizmet verecek. TARKEM’in mülkiyetindeki ve Basmane bölgesinin en büyük tarihi yapılarından Tevfik Paşa Konağı da restorasyon çalışmaları sonrasında konaklama işlevi ile yaşatılacak.
 
İkinci etapta sokak ve meydan düzenlemesi var
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Basmane Oteller Projesi’nin 2. etabında 945 Sokak’ta yer alan iki ayrı tarihi yapının daha restorasyon çalışmasını yapacak. Dokuya uyumsuz yapının yerine yeni yapı inşa edilecek. Proje kapsamında Kurtuluş Savaşı sırasında şehit düşen ‘Gevrekçi Kız’ hikayesi yaşatılacak. Gevrekçi Kız’ın anısına meydan düzenlemesi yapılacak.