Tarım Makineleri Bölümünde uzun yıllar Öğretim Üyeliği yapan Prof. Dr. Kamil Okyay Sındır, Polatlı’da 69’uncusu düzenlenen Hasat Bayramında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan ve seri üretime hazır olduğu duyurulan Türkiye’nin İlk Yerli Elektrikli Traktörünün teknik verilerini ve kamuoyunda oluşan soru işaretlerini Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a sordu.
Sındır, “elektrikli traktör ne oranda milli ve yerli?  Çin ile herhangi bir ortaklık var mı veya olacak mı? Elektrikli traktör üretimini İstanbul ilinde özel bir firmanın yaptığı iddia edilmekte, bu firma kim? Yerli bir firma mı? Elektrik tüketim gideri ne? Satış fiyatı hususunda bir çalışma yapılmış mıdır?” şeklindeki sorulara cevap istedi.
“SEKTÖR RAPORUNDAN HABERDARLAR MI?”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2018’de ‘Çiftçiye traktör yetiştiremiyoruz’ sözlerini hatırlatan Sındır, “Cumhurbaşkanı 13 Aralık 2018 tarihinde yeni sistemin ikinci 100 günlük eylem planında ‘Çiftçinin zenginleştiğini, hatta bir traktörü değil iki traktörü bulunduğunu’  ve ayrıca ‘Çiftçiye traktör yetiştiremiyoruz’ ifadelerinde bulunmuştu. İktidar partisi Türk Tarım Alet ve Makineleri İmalatçıları Birliği’nin sektör raporundan haberdar mı? Raporu incelerlerse durumun tam tersi olduğunu görecekler. Raporda Ocak-Nisan 2019’daki traktör üretiminin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 61,6 azaldığı belirtilmekte. İktidar artık çiftçimizin alım gücünün düştüğünü, üretim girdi maliyetlerinin fahiş değerlerde arttığını, üreticilerimizin traktör ve tarım makinaları satın alabilmesi için yeterli ve hatta hiç bir desteğin bulunmadığını anlamalı” dedi.
 
“SORULARIN CEVAPLARI İVEDİLİKLE VERİLMELİ VE KAMUOYU AYDINLATILMALI”
Tarımsal üretimin sürekliliğinin, üreticilerin refahının ve çevrenin korunmasının önemine dikkat çeken Sındır sözlerini şöyle sonlandırdı: “Tarımda uygulanan yanlış politikalar nedeniyle AKP Türkiye’yi gıda ve tarım ürünlerinde net ithalatçı konuma taşıdı. Kırsal alanların kalkınmasına, kırsal bölgelerde istihdam olanaklarının artırılmasına yönelik politikalar göz ardı edildi. Binali Yıldırım Başbakanken ‘Çiftçinin kullandığı mazotunun yarısı kendinden yarısı bizden’ dedi. Türkiye’nin tarımsal üretim yapılan her hangi bir yerine gidin ve sorun üreticimiz kullandığı mazotun yarısını devletten alabiliyor mu? Elektrikli Traktör ile ilgili başta üreticilerimiz olmak üzere kamuoyunun aklında soru işaretleri var. Elektrikli traktör ne oranda milli ve yerli?  İlk yerli elektrikli traktör üretimini İstanbul ilinde özel bir firmanın yaptığı iddia edilmekte, bu firma kimdir? Yerli bir firma mıdır? Kullanılacak pillerin patent hakları kime aittir? Bu traktörün teknik, performans veri ve bilgileri ne? Elektrik tüketim gideri ne? Satış fiyatı hususunda bir çalışma yapılmış mıdır? İlk üretim için firmaya Bakanlık tarafından yapılan ödeme miktarı ne? Elektrikli traktör üretim çabalarının diğer birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de yapılıyor olması tabii ki önemlidir. Fakat bu kapsamda iktidara ilettiğimiz soruların cevapları ivedilikle verilmeli ve kamuoyu aklında oluşan soru işaretleri aydınlatılmalı.”
Sındır, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a yanıtlaması istemiyle TBMM’ye verdiği önergede şu soruları yöneltti:
1. Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan tarafından, imal edileceği açıklanan elektrikli prototip traktör tüm aksamları itibarıyla hangi oranda yerli olarak tasarlanmıştır?
2. 45 dakikalık şarj süresi ile 7 saat çalıştırılabileceği ve 105 HP gücünde olduğu iddia edilen bu traktörün teknik verileri ve performans bilgileri (tork, Ağırlık-Hız-Güç oranı, çeki kancasında üretilebilen güç, güç kayıpları, pillerin ömrü ve güç performansı) nedir?
3. Elektrikli traktörün elektrik tüketimi nedir?
4. Elektrikli traktörün ISO, Nebraska, OECD test standartlarına uygunluğu nedir?
5. Traktörün kuyruk mili kullanımı bulunmakta mıdır varsa gücü nedir?
6. Traktörün geliştirilmesinde görev almış olan ekip kimlerden oluşuyor? Aralarında tarım makinaları ve teknolojileri uzmanı var mıdır? Var ise kimlerdir?
7. İlk yerli elektrik traktörü üretimini İstanbul ilinde özel bir firmanın yaptığı iddia edilmektedir? Bu firma kimdir? Yerli bir firma mıdır? Ya da yabancı bir ortakları var mıdır? Anlaşma ne zaman yapılmıştır? Anlaşma şartlarında neler vardır?
8. İlk prototip ve/veya seri üretim için firmaya Bakanlık tarafından yapılan veya taahhüt edilen ödeme var mıdır ve miktarı nedir?
9. Prototipin mekanik, elektrik, elektronik, güç aktarma ve yürüme sistemleri, motor aksamı, çeki ve kaldırma mekanizmaları ile ilgili sorunlar yaşanmakta mıdır? Hidrolik kaldırma mekanizması bulunmakta mıdır?
10. Elektrikli traktörün üretim maliyetinin ne olacağı hesaplanmıştır? Satış fiyatı hususunda bir çalışma yapılmış mıdır? Yapıldı ise satış fiyatı günümüz piyasa koşullarında ne kadar olacağı düşünülmektedir? Seri üretimi de Tarım Bakanlığı yerine, bu firma mı yapacaktır?
11. Hükümet acaba bugüne kadar ödemediği “tarımda kullanılan mazotun yarı bedelini” ne zaman ödemeyi düşünüyor?
12. Yoksa elektrikli traktör satışlarını desteklemek maksadıyla mazotun yarı bedelinin ödenmesini şarta bağlamayı mı düşünmektedir?
13. Elektrikli traktörlerin elektrik enerji tüketimlerinin de yarı bedelini destekleme ödemesi olarak verilmesi de düşünülmekte midir?
14. Dünya’da bazı firmaların elektrikli traktör ürettikleri ancak pazar bulamadıkları söyleniyor. Üretilmesi düşünülen elektrikli traktörün iç ve dış pazar potansiyelleri konusunda herhangi bir araştırma yapılmış mıdır? Yapıldıysa sonuçları nedir?
15. Traktör ve tarım alet ve makinalarının imalat sanayiine yönelik Ar-Ge destekleri var mıdır? Varsa ne düzeydedir ve yeterli görülmekte midir? Yok ise yüksek teknolojik ürün gelişimi amacıyla düşünülmekte midir?
16. Çiftçilerimizin halen kullanmakta olduğu traktör ve tarım alet ve makinaları parklarının gelişmesi amacıyla çiftçilerimizin ve imalatçılarımızın desteklenmesi düşünülmekte midir?
17. Ayrıca Tarım Kanunu’nun 21 .maddesi uyarınca tarıma aktarılacak destekleme ödemelerinin gayrisafi milli hasılanın yüzde birinden az olmaması koşulu bu yıl da ihlal edilecek midir?